Back to Basic 20 jaar in Zaal de Unie

Op 21 november jl. speelde de Rotterdamse band Back to Basic de sterren van de hemel in zaal De Unie in Rotterdam. Beetje laat bericht voor een blog, maar beter beetje laat dan helemaal nooit.

Back to Basic verdient het alsnog vermeld te worden, al hebben de bandleden dat niet meer nodig; die zijn na hun carriérre bij B2B allen goed terecht gekomen.

Op 21 november bewees Back to Basic zijn klasse nogmaals meer dan overtuigend. Niet dat ik die overtuiging nodig had trouwens. Twintig jaar geleden stond ik bij een van de eerste optredens al vooraan. Dat de eerste CD van de band, "Give All U Got......", intussen ook al weer 15 jaar oud is was niet te horen. They could have fooled me!

Even was ik weer 30 en stond ik weer vooraan te genieten van zanger Theo Braams, gitarist Tjeerd van Zanen (van een klasse waar we er in Nederland maar weinig van hebben!), bassisten Remko Deijl* en Ivo Severijns* (na B2B gekozen door Anouk voor haar begeleidingsband), toetsenist Tijn Smit (yeah, swingt op eenzame hoogte, een waar pleitbezorger van serieus lekkere orgeltjes!), drummers Sjoerd van Bommel en Hans Eijkenaar, percussionist Leen van Rij en de blazers Peter Broekhuizen (saxofoon) en Nico Nijholt* (trombone). En ze waren er allemaal!
* NB: zie het commentaar van Tjeerd van Zanen onderaan dit artikel...

Soms heeft een band gewoon momentum nodig, hoe geweldig de band, de individuele bandleden en hun muziek ook mogen zijn. In mijn ogen had B2B gewoon even succesvol en bekend moeten worden als Bløf. Kennelijk was het momentum er gewoon niet.

Aan 'exposure' heeft het niet gelegen. De Amerikaanse columnist (en songwriter en publicist en journalist en manager van ondermeer Mother's Finest) 'JHA 385', het nom de plume van Joey Alkes, schreef in 1993 in het L.A. Rock Scene Report een uitermate lovend artikel over de eerste CD van de band. Aangezien dit nog nergens online is te vinden neem ik het hierbij integraal over. Ik zal Joey er over inlichten...

"Northern Europeans have long held a fascination for indigenous American music. All too often, their attempts to re-create or use it as a vehicle for self-expression is mired in cultural difference and language or linguistic and phonetic translation. At times, it seems that there are even enormous emotional and philosophical differences to prevent a Norwegian or Dutchman from truly sounding like he/she has a handle on the blues, blues-rock or country. More often the pure-pop translations are more succesful as we have seen in the many more cases of worldwide hit pop acts from Europe. Abba from Sweden, etc., is one example; another is the German Heavy Metal-groups. For some reason, the Irish and English accomplish these rootsy-rock enterprises with much more success. Maybe it is because English is the base language for African-American linguistic patua. I am not a linguist, nor a musicologist, the truth be known, but I do know that when I receive a big band blues-soul-rock album from Holland from my friends Gerard de Bruyn & Willem van Kooten of Nanada Music, I listen to it with trepidation since I know I want to like it but probably won't.

Somewhere it is said, "you should walk in fear," so I did and to my very pleasant surprise the debut album by Dutch band BACK TO BASIC from Red Bullet Records of the Netherlands is a moving and powerful body of music. Songwriters Tjeerd van Zanen (guitar) and Michel van Schie (bass, keyboards, computer), who with various other contributors write the bulk of the material, primarily concern themselves with matters of the heart.

"Feeling restless, a lot on my mind
Same old story, when love's left you blind
Acting poorly, got a aching heart
Love took a walk and tore it apart"

From "Too Late for Sorry" written by van Zanen and back-up vocalist Ivo Severijns perfectly echo the themes of the album. Lead vocalist Theo Braams is easily the equal of Andrew Strong as a soul singer as he pumps, pleads and drawls through the albums power horn section-background vocal arrangements. Moments are absolutely thrilling like in the groove affirmation of hope that churns along to a major chorded "Tomorrow is Another Day" and the searching and ascending horn and vocal arrangements of "Key to your Heart". If the Commitments were half as soulful, half as competent they would have had something.

"Leave Me Alone" is the best candidate for a single, but this is a body of music that presents a number of radio friendly cuts. "We Belong Together" and particularly "River Of Love", with their accoustic guitar and keyboard based sounds, which is a departure from the majority of the album, offer a real avenue for American AOR airplay. "River Of Love" offers the other real alternative to "Leave Me Alone" as a single. Both remind one of Springsteen's Tunnel Of Love era and both are beautiful songs that offer insight and sensitivity.

Nonetheless, the real treat on this album that deserves to be offered to the American public (at least in an import) is Broekhuizen, van Schie and Eijkenaar's horn arrangements; and Braams' ability to sound like he grew up on Stax-Volt Records while living in Missisippi. His version of the Jr. Walker penned "Peace and Understanding" is uncanny.

There is so much good to say about this debut act by Dutch soul-rock band Back to Basic that I can't begin to further describe this product for lack of appropriate space in this column. It has to be sufficient to finally say that this body of work, from production to packaging is a "Class A" act; and certainly does not have to take a backseat to British or American products anywhere."

Enfin, hieruit blijkt wat een bijzondere band Back to Basic was en is.
De avond van vrijdag 21 november 2008 is uiteindelijk ook een bijzondere en memorabele avond geworden. Ik kan later zeggen: daar was ik nog bij, bij dat geweldige jubileumconcert van Back to Basic! Het was zonder meer de beste besteding van 5 Euro sinds lange tijd! Ik geef je op een briefje dat een jubileumconcert van Bløf, mocht dat er ooit komen, beslist meer gaat kosten dan dat.

Back to Basic in zaal de Unie op 21 november 2008

Zie ondermeer Red Bullet Records
Korte Biografie van Back to Basic op de site van Muziek Centrum Nederland

Lees verder/Read more »

Waist Deep in the Big Muddy, deel 3 - Oorlogsfilms en muziek

Eerder verschenen:
Waist Deep in the Big Muddy, deel 1 - Oorlog en muziek
Waist Deep in the Big Muddy, deel 2 - Protest of song?

Dit is het laatste deel in de drie-delige serie 'Waist Deep in the Big Muddy' over oorlog en muziek in de laatste vijftig jaar.

Originele filmposter van 'Apocalypse Now', 1979

In veel van de beroemde films(**) die intussen gemaakt zijn over de Vietnamoorlog wordt muziek gebruikt van muzikanten die in die tijd leefden en hits produceerden. Zo worden nummers gebruikt van The Doors en van Janis Joplin. Maar ook nummers van de Rolling Stones worden veel gebruikt. "(I Can't Get No) Satisfaction" blert loeihard door de speakers wanneer de "swift boat" een donkere Mekong rivier op vaart in "Apocalypse Now" (regie Francis Ford Coppola). Acht jaar later gebruikte Stanley Kubrick het nummer "Paint it Black" van de Stones in "Full Metal Jacket".

Veel van deze muziek wordt dan ook met name door deze films - en door de vele documentaires die over Vietnam zijn gemaakt - geassocieerd met de Vietnamoorlog.

Originele filmposter van 'Lions for Lambs', 2007

Veel minder bekend is dat er ook commerciële speelfilms over Irak zijn gemaakt. Financieel gezien was niet één film een succes, laat staan dat er kaskrakers bij waren. Aan de grote namen ligt het niet. Meryl Streep, Tom Cruise, Reese Witherspoon en Peter Berg spelen in de film "Lions for Lambs" uit 2007, die geregisseerd werd door Robert Redford. De filmmuziek werd ondermeer geschreven door John Barry die met name bekend is geworden van zijn muziek voor de James Bond films.
Peter Berg (de acteur uit 'Lions for Lambs') regisseerde "The Kingdom" met onder andere Jamie Foxx en Jennifer Garner. De muziek voor deze film werd geschreven door Danny Elfman, die ook de muziek voor de films "Beetlejuice", "Batman", "Batman Returns", "Edward Scissorhands" en "Charlie & The Chocolate Factory" componeerde.
En Brian De Palma ten slotte regisseerde de mockumentary "Redacted" (een film geheel zonder muziek).
Alle drie de films gingen trouwens in 2007 in première.
Dat deze films geen commercieel succes werden betekent wellicht dat het publiek nog niet toe is aan films over Irak. Wellicht heeft ook hier de Amerikaanse censuur toch meer succes gehad dan we wensen te geloven.

De tijden zijn intussen ook wel veranderd. Nieuwe technologieën als internet, digitale camera's en opslagmedia met een grote capaciteit zorgen er voor dat soldaten zelf kunnen laten zien wat ze hebben meegemaakt. De Oliver Stone van deze tijd heet gewoon 'Private Henry' en effecten zijn geen effecten meer, maar levensecht. De oorlogsfilms van nu zijn de video's over wat soldaten hebben meegemaakt in Irak, door hen zelf ter plaatse gemonteerd en gepubliceerd.
Ze zijn met bosjes te vinden op Youtube. Sommige zijn enger dan de smerigste horrorfilms, anderen aandoenlijker dan de zoetsappigste drama's. Maar stuk voor stuk zijn ze aangrijpender dan "Apocalypse Now" en "The Deer Hunter" samen; een goede acteur kan de werkelijkheid benaderen, maar zelfs de beste regisseur kan de werkelijkheid niet bedenken!

(**) Beroemde films over de Vietnam oorlog:

• Michael Cimino, "The Deer Hunter", 1978
  
• Francis Ford Coppola, "Apocalypse Now", 1979
  
• Oliver Stone, "Platoon", 1986
  
• Stanley Kubrick, "Full Metal Jacket", 1987
  
• Barry Levinson, "Good Morning Vietnam", 1987
  
• Lionel Chetwynd, "Hanoi Hilton", 1987 (mede naar aanleiding van de ervaringen van presidentskandidaat (2008) John McCain als krijgsgevangene in Vietnam)
  
• Oliver Stone, "Born on The Fourth of July", 1989

Deze films zijn gemaakt *nadat* de Vietnam oorlog was afgelopen. Maar luisterden de troepen in Vietnam ook echt naar de muziek van Creedence Clearwater Revival, The Doors, The Rolling Stones, James Brown, Sonny & Cher, Eric Burdon & the Animals, Three Dog Night? Ja, dat deden ze zeker, net zoals soldaten tegenwoordig naar de radio luisteren of naar de muziek op hun iPods. Alleen hadden ze in die tijd geen mp3 spelers, maar tape-recorders en muziekcassettes. En natuurlijk hadden ze de beschikking over radio; denk aan Robin Williams als DJ voor het "US Armed Services Radio station" in de film "Good Morning Vietnam", die nummers de lokale ether inslingert als "Nowhere To Run" van The Vandellas (erg toepasselijk voor soldaten aan het front), "I Got You (I Feel Good)" van James Brown, "I Get Around" van de Beach Boys of "What A Wonderful World" van Louis Armstrong (in schril contrast met de gruwelijke werkelijkheid van de oorlog).

De enige film van betekenis over de oorlog in Korea is "M*A*S*H" van regisseur Robert Altman uit 1970. De muziek uit die film, het nummer "Suicide is Painless" (muziek: Johnny Mandel, tekst: Mike Altman, de zoon van) is daarna door velen gecovered.

Later deze maand volgt nog een artikel over muziek en popcultuur in Irak; waar luisteren de Westerse troepen naar anno 2008?

---

(*) Gebruikte info en literatuur:

1. Anti-War Art - 'Massacre in Haditha'
   16 oktober, 2007, The story behind the painting, door Tanya Tier
   
2. G.I.'s Tell of a U.S. Massacre in Korean War
   The New York Times, 6 september 1999, door Sang Hun Choe, Charles J. Hanley and Martha Mendoza, Associated Press
   
3. Anti-war tunes are getting a hearing
   USA Today, 29 juni 2006, door Edna Gundersen
   
4. FindArticles - Rock knocks Iraq
   USA TODAY, juni, 2006, door Edna Gundersen
   
5. About.com - Top 10 Classic Anti-War Protest Songs
   
6. Vietnam Era Anti War Music
   door J.W. Anderson, Vietnam veteraan
   
7. FindArticles - TAKING MUSIC TO THE TROOPS
   Gazette, The (Colorado Springs), Jan 14, 2008, by ANDREA BROWN
   
8. Wikipedia: Opposition to the Vietnam War
   
9. Antiwar.com
   
10. Ze willen het niet écht zien
    cinema.nl, Waarom Irak-films floppen in de Verenigde Staten, 3 april 2008, door Floortje Smit
    
11. Protest Music of the 60's

Lees verder/Read more »

Waist Deep in the Big Muddy, deel 2 - Protest of song?

Eerder verschenen:
Waist Deep in the Big Muddy, deel 1 - Oorlog en muziek

Op de vraag of muziek dient voor vermaak, onderwijs of activisme antwoordde folkzanger Pete Seeger onlangs in een interview door Brian Braiker voor NEWSWEEK: "My father was a bureaucrat in the New Deal and he signed musicians to a development project. He said the important thing is not 'is it good music?' but, 'what is the music good for?'"

"Protest Songs For a Better World" is een verzamel CD met originele nummers met gemeenschappelijke thema's voor een Betere Wereld, uitgebracht in 2005

Gewoonlijk zal bij muziek het onderwerp van de tekst niet belangrijker zijn dan de muziek zelf. Op die manier verwordt muziek immers tot een vehikel voor teksten en opinies.
Maar bij protestsongs is dat natuurlijk precies de bedoeling. Ze zijn daarom ook precies dat: tekst op muziek, en niet muziek met tekst. In protestsongs zal de boodschap die de tekst overbrengt belangrijker zijn dan de emotie die de muziek teweegbrengt.

Maar uiteindelijk is muziek toch 'een aaneenschakeling van klanken met een bepaald ritme in een duidelijk hoorbare structuur'. De protestsong is daarin een genre, zoals soul, blues, jazz, hiphop en rock genres zijn. Daarmee is niet gezegd dat de twee niet samen kunnen: het genre van de protestsong heeft prachtige muziek opgeleverd. Denk alleen al aan het ontroerende "Where have all the flowers gone?" van Pete Seeger (zie Waist Deep in the Big Muddy, deel 1).

Originele hoes van 'Give Peace a Chance' van de Plastic Ono Band met John Lennon, 1971

Laat muziek vooral aansprekend zijn voor wat het is. Een goede tekst voegt veel toe aan goede muziek, maar kan in combinatie daarmee ook in al zijn eenvoud al een sterke boodschap leveren. John Lennon's "Give Peace a Chance" is daarvan wellicht een aansprekend voorbeeld; wie kent van "Give Peace a Chance" immers de gehele tekst? Als je de tekst naleest, blijkt deze zelfs simpel te zijn, bijna op het infantiele af. En toch is het een van de meest aansprekende protestsongs van de afgelopen eeuw. "All we are saaaaaying / is give peace a chance". Simpele tekst, sterke melodie! En de kracht zit 'm natuurlijk in de herhaling.

Het genre van de protestsong heeft zijn wortels in de folktraditie van muzikanten als Pete Seeger, Woodie Guthrie, Sis Cunningham, Leadbelly, Ives en Ed McCurdy en Bill Monroe en voert terug naar een eeuwenoude voornamelijk Anglo-Amerikaanse traditie van volksmuziek.
Daarmee heeft het genre van de protestsong een langere traditie dan menigeen denkt. In dit verband is het antwoord wel aardig dat Boudewijn de Groot gaf in een interview in 1965 op de vraag "Denk je dat de protestsong nog lang succes zal hebben?": "Nog hoogstens één seizoen, omdat het protest het onderwerp is van de tekst in tegenstelling tot bijv. de Beat, waaronder veel meer valt."

In een interview met Rolling Stone Magazine in 2004 zei Bruce Springsteen over zijn sociaal-politieke engagement: "I always felt that the musician's job, as I experienced it growing up, was to provide an alternative source of information, a spiritual and social rallying place, somewhere you went to have a communal experience".

Hoes van 'We Shall Overcome: The Seeger Sessions' van Bruce Springsteen, 2006

Daarmee geeft hij de sociale verantwoordelijkheid aan die muzikanten hebben. Springsteen's album "We Shall Overcome: The Seeger Sessions" uit 2006 (geïnspireerd door Pete Seeger, een Dual Disc met een CD-kant met 12 folk songs, en een DVD-kant met een film over de totstandkoming van de opnames, waarin je door Springsteen 30 minuten lang wordt meegesleept in zijn liefde voor muziek. Prachtig!) is tegelijk het bewijs dat muziek met een boodschap het gevoel voor en het plezier in die muziek niet uitsluit. Luister naar nummers als "We Shall Overcome", "Pay Me My Money Down" en "Mrs. McGrath".
Dat laatste nummer, "Mrs. McGrath" (correcte - Ierse - uitspraak: "McGraw") is een anti-oorlogssong waarvan de tekst voor het eerst gepubliceerd werd in Ierland in 1815. Het is oorspronkelijk een protest tegen de oorlog om het Iberisch Schiereiland, de zogenaamde "Peninsular War" (1808 - 1814), tussen het Franse leger (onder bevel van Napoleon) en het Engelse (onder bevel van Wellesley).

Wordt er nog wel geprotesteerd door muzikanten?

Het lijkt haast of muzikanten tegenwoordig minder geëngageerd zijn en minder protesteren tegen sociale en politieke wantoestanden dan in de jaren zestig en zeventig. Misschien ben ik niet meer zo betrokken bij nieuwe muziek als ik graag denk te zijn. Misschien ook komt het door de kracht van nummers als "War" van Edwin Star en "Give Peace a Chance" van John Lennon, die boven zichzelf uitgroeiden en metaforen werden voor protest tegen alle vormen van geweld overal ter wereld.

De feiten laten zien dat ook 'moderne generatie' muzikanten zich met protestsongs keren tegen de oorlog in Irak. Bekende artiesten die dat doen zijn System of a Down, Gorillaz, Nine Inch Nails, Kanye West, James Blunt, Dream Theater, Eminem, The Black Eyed Peas, James Blunt en Ben Harper.

Ook rapband "The Coup" sprak zich ondubbelzinnig uit tegen de oolog. Het debuut album van The Coup stamt uit 1993. En terwijl rappers als "Public Enemy" en "KRS-One" zich toen nog bedienden van de retoriek van de "black power" beweging, richtte "The Coup" zich op de politiek. Op hun eerste album wordt meteen duidelijk dat de groep zich meer verbonden voelt met sociaal-politieke problematiek. Rapper en producer Boots (artiestennaam van Raymond Riley) was al vroeg politiek actief. Daarbij heeft het thema van sociale verandering bij hem altijd aandacht gehad. Dit sociaal-politieke engagement heeft The Coup weerhouden van een grote doorbraak.

Hoes van 'Pick a Bigger Weapon' van The Coup, 2006

Op het album "Pick a Bigger Weapon" uit 2006 staat het nummer "Head (Of State)". Het is een aanklacht tegen de oorlog in Irak (de zogenaamde eerste Perzische Golfoorlog van 1980 tot 1988) en tegen Bush. In "Head (Of State)" worden Bush senior en junior samen met de CIA ervan beschuldigd te hebben samengezworen met Hussein om vanwege het belang in olie de oorlog tussen Irak en Iran te beginnen: "War ain't about one land against the next / It's po' people dyin' so the rich cash checks" (klik hier voor de complete tekst).

In het nummer "Wasted", te vinden op het titelloze album uit 2007 van emo/pop-punk band Cartel is de volgende tekst te vinden: "Manhattan, Twin Towers / Nuclear North Korea, bloodshed in Iraq / [...] screaming send the troops back / Turn the microphone up, you gotta hear the feedback / No gene war, too many wasted".

Hoes van 'Line in the Sand' van Lucy Kaplansky, 2004

In het nummer "Line in the Sand" van haar gelijknamige album uit 2004 zingt Lucy Kaplansky "Another bomb lights up the night of someone's vision of paradise / but it's just a wasted sacrifice that fuels the hate on the other side / all in the name of a Holy Land" en in "God Bless This Mess" (van het album "Detours") zingt Sheryl Crow "The president spoke words of comfort with tear drops in his eyes / Then he led us as a nation into a war based on lies".

Ook een aantal van de oudere muzikanten die in de jaren zestig en zeventig al vooraan stonden bij demonstraties tegen de Vietnam oorlog, spelen nu weer een actieve rol als kritikasters tegen de regering Bush en de oorlog in Irak. Denk hierbij aan David Crosby, Bob Dylan, Jackson Browne (in april 2009 te zien in de Heineken Music Hall) en Neil Young (die zich heeft ontpopt tot een van de felste Bush-tegenstanders, zeg maar gerust Bush-haters).

Maar ook Bruce Springsteen, John Mellencamp, The Pet Shop Boys en Barbra Streisand laten in hun muziek, in interviews en bij demonstraties heel duidelijk weten dat ze tegen de oorlog in Irak zijn.

Merle Haggard op de voorkant van Time Magazine, 1974

Opvallend is trouwens het standpunt van countryzanger Merle Haggard. Zowel de Rolling Stones als Bob Dylan hebben hem zo hoog zitten dat beide de zanger eerder dit jaar (2008) vroegen hun show te openen.
In de jaren zestig was de nu 68-jarige Haggard echter een fel tegenstander van de anti-Vietnam protesteerders, die hij onwetend en naïef noemde: "They didn't know anything more about the war in Vietnam than I did. [...] I felt I knew how those boys fighting in Vietnam felt.".

Zijn mening lijkt echter honderdtachtig graden gedraaid. Nu vindt hij namelijk dat Amerika zich uit Irak moet terugtrekken: het gaat slecht met de vrijheid en de positie van Amerika.

Yea, men in position but backing away
Freedom is stuck in reverse
Let's get out of Iraq and get back on the track
And let's rebuild America first.

— Merle Haggard in "Rebuild America First"

Zelfs de Rolling Stones, niet bepaald bekend vanwege hun duidelijke politieke standpunten of protestsongs, houden zich deze keer niet afzijdig. Op hun album "A Bigger Bang" uit 2005 staat het nummer "Sweet Neo Con", waarin ze ondermeer zingen: "It's liberty for all / Democracy's our style / Unless you are against us / Then it's prison without trial", als duidelijke aanklacht tegen de wijze waarop gevangenen in de Abu Graib gevangenis en op Guantanamo Bay behandeld worden.

Ook in de volgende nummers wordt een duidelijk standpunt ingenomen tegen de oorlog in Irak:

• "Where is the Love?" door The Black Eyed Peas
  
• "Everybody's Gone to War" door Nerina Pallot
  
• "The Diaries of Private Henry Hill" door Blow Up Hollywood (een band uit New York)
  
• "Bush War Blues" door Billy Bragg
  
• "Let's Impeach the President" door Neil Young (is overigens meer een anti-Bush, dan een anti-Irak song)
  
• "Christmas in Fallujah" door Billy Joel (sterke tekst!)

En ook nu gaan er weer artiesten naar het front om op te treden voor de troepen. Zo wordt voor de tweede keer de Bluzapalooza tour georganiseerd met optredens van Shemekia Copeland, Michael Burks, Deanna Bogart, Zac Harmon, Moreland & Arbuckle en Tony Braunagel.

Daarnaast zijn er natuurlijk ook muzikanten die nadrukkelijk de kant van de regering Bush kiezen en daarmee niet alleen achter de troepen, maar ook achter de politiek staan.
Zo steunt Charlie Daniels (onderhand ook al weer 70 jaar) de oorlog, als de 'good ol' country boy' die hij is. In 2007 trad hij met zijn Band op in Irak (album: "Live from Iraq", 2007).
Ook acts als Joe Lynn Turner (ex-zanger van Deep Purple) die in Irak optrad in 2008, Aaron Tippin (countryzanger, met name in Amerika bekend van nummers met titels als "You’ve Got to Stand for Something" en "Where the Stars and Stripes and the Eagles Fly") en Drowning Pool (metal band, bekend van ondermeer het nummer "This is for the Soldiers") traden op in Irak, niet alleen voor de troepen, maar ook nadrukkelijk vóór de oorlog.

Morgen: 'Waist Deep in the Big Muddy, deel 3 - Oorlogsfilms en muziek' ('Apocalypse Now' en de Rolling Stones)

---

(*) Gebruikte info en literatuur:

1. Anti-War Art - 'Massacre in Haditha'
   16 oktober, 2007, The story behind the painting, door Tanya Tier
   
2. G.I.'s Tell of a U.S. Massacre in Korean War
   The New York Times, 6 september 1999, door Sang Hun Choe, Charles J. Hanley and Martha Mendoza, Associated Press
   
3. Anti-war tunes are getting a hearing
   USA Today, 29 juni 2006, door Edna Gundersen
   
4. FindArticles - Rock knocks Iraq
   USA TODAY, juni, 2006, door Edna Gundersen
   
5. About.com - Top 10 Classic Anti-War Protest Songs
   
6. Vietnam Era Anti War Music
   door J.W. Anderson, Vietnam veteraan
   
7. FindArticles - TAKING MUSIC TO THE TROOPS
   Gazette, The (Colorado Springs), Jan 14, 2008, by ANDREA BROWN
   
8. Wikipedia: Opposition to the Vietnam War
   
9. Antiwar.com
   
10. Ze willen het niet écht zien
    cinema.nl, Waarom Irak-films floppen in de Verenigde Staten, 3 april 2008, door Floortje Smit
    
11. Protest Music of the 60's

Lees verder/Read more »

Waist Deep in the Big Muddy, deel 1 - Oorlog en muziek

In de moderne geschiedenis is Amerika betrokken geweest in een aantal oorlogen. Vooral de actieve Amerikaanse betrokkenheid in drie oorlogen - de Koreaanse Oorlog (van 1950 tot 1953), de Vietnamoorlog (waarin Amerika betrokken was van 1957 tot 1975) en de oorlog in Irak (begonnen in 2001) - stuitte op veel tegenstand.

"Massacre en Coree" van Pablo Picasso, 1951

De felste kritiek was afkomstig van 'links-van-het-midden' politici en uit kringen van kunstenaars. In de jaren vijftig waren dat de popsterren van die tijd: geen muzikanten, maar schilders.

De spaanse schilder Pablo Picasso maakte het werk "Massacre en Coree" als protest tegen de slachtpartij door Amerikaanse soldaten op honderden Zuid-Koreaanse burgers in de begindagen van de Koreaanse Oorlog, in No-Gun-Ri, ruim 200 km ten zuidoosten van Seoel (*). Pas in 1999 - bijna vijftig jaar later dus! - werden details over deze massamoord gepubliceerd door journalisten van "Associated Press", die daarvoor een Pulitzer Prize ontvingen.
Eerder had Picasso al het wereldberoemde schilderij "Guernica" gemaakt als aanklacht op het bombardement van het historische centrum van de stad Guernica in Spaans Baskenland door de Duitse Luftwaffe (maar op verzoek van generaal Franco) in 1937.

Vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw begint de muziekcultuur van de jeugd deel uit te maken van de algemeen heersende cultuur.
Rond die tijd ook sluiten popmuzikanten zich aan bij de rol die de beeldende kunst, naast de literatuur, tot dan toe altijd heeft vervuld met betrekking tot commentaar op sociale gebeurtenissen. Hiermee erkennen ze de maatschappelijke verantwoordelijkheid die ze hebben en hun invloed op de jeugd en de jongerencultuur.

Dat engagement werd ook vrijwel meteen merkbaar door de wijze waarop muzikanten van zich lieten horen in vele sociale en politieke ontwikkelingen. Het communisme, de Koude Oorlog, de grote veranderingen op sociaal-maatschappelijk gebied en de grote oorlogen uit de tweede helft van de twintigste eeuw leenden zich hier uitstekend voor.

1967 - In Amsterdam demonstreren duizenden mensen tegen de oorlog in Vietnam. Men loopt van de Ooster- dokkade naar de Dam. Initatiefnemer is Piet Nak, die ook de Februaristaking organiseerde. Naast Nak lopen professor J. Verkuyl en pater J. van Kilsdonk mee. Mensen dragen spandoeken met leuzen tegen de oorlog en de bombardementen.
bron: Omroep MAX

Aangezien de populaire muziekcultuur pas eind jaren veertig en begin jaren vijftig opkwam, was de Vietnamoorlog de eerste oorlog waartegen op grote schaal door muzikanten werd gedemonstreerd.
Na de eerste publieke demonstraties tegen de Vietnamoorlog, die plaatsvonden in augustus 1963 in New York en Philadelphia, was Boudewijn de Groot met zijn "Welterusten, Meneer de President" in 1966 een van de eerste protestzangers die duidelijk stelling nam tegen de oorlog.

Na die eerste demonstraties kwam er een hele stroom protestsongs met teksten die een duidelijk standpunt innamen tegen de Vietnamoorlog. Een aantal van de bekendere zijn:

• "Alice's Restaurant Massacree" door Arlo Guthrie, 1965
  
• "Welterusten, Meneer de President" door Boudewijn de Groot (prachtig venijnig nummer uit 1966 en nog zeer actueel bovendien)
  
• "The Unknown Soldier" door The Doors, 1968
  
• "Sky Pilot" door Eric Burdon and The Animals, 1968
  
• "To Susan on the West Coast Waiting" door Donovan, 1969
  
• "War!" door Edwin Starr, 1970
  
• "It Better End Soon" door Chicago, 1970
  
• "Bring the Boys Home" door Freda Payn, 1971
  
• "What's Going On" door Marvin Gaye, 1971
  
• "Oh! Camil (The Winter Soldier)" door Graham Nash, 1973

Een aantal artiesten ging zelfs naar Vietnam om op te treden voor de soldaten aan het front. De Supremes deden dat, maar ook bijvoorbeeld Bob Dylan, Connie Francis en James Brown.

Niet al deze muziek echter was *tegen* of zelfs maar *over* de oorlog. Ze ondersteunden de troepen wel, maar spraken zich niet allemaal ondubbelzinnig uit tegen de oorlog.
Edwin Starr deed dat wel heel duidelijk. Zijn protestsong "War!", geproduceerd door Motown hitmaker Norman Whitfield, was oorspronkelijk opgenomen door de Temptations. Het nummer werd echter te controversieel gevonden om als single te worden uitgebracht. Berry Gordy, hoofd en oprichter van Motown, was bang dat de grote schare fans zich door de tekst beledigd zou voelen. De schade die dat het label had kunnen kosten werd aanzienlijk geacht.

Het nummer werd uiteindelijk dus door Starr de hitlijsten ingezongen. Gordy's voorgevoel bleek onjuist. Sterker nog: het nummer won zelfs een Grammy Award voor "Best R&B Male Vocal". Maar ondanks dat had het met het bijna mantra-achtige reffrein ("War / What is it good for? Absolutely nothing! / Say it again?") weinig kans op een plaats op het podium voor de soldaten; de Amerikaanse censuur draaide, zoals ook tegenwoordig, op volle toeren.

We were -- waist deep in the Big Muddy / But the Big Fool said to push on.

— Pete Seeger, 1967

voor de gehele tekst, zie de Pete Seeger Appreciation Page, opgezet door Jim Capaldi

Pete Seeger, 1955

Intussen verloochende ook de folkmuziek zijn oorsprong in de sociaal-maatschappelijke kritiek niet; de folkzanger Pete Seeger (1919) had al geproteseerd tegen de Tweede Wereldoorlog. In de jaren vijftig raakte hij goed bevriend met folkzanger en protestzanger Woody Guthrie (1912 - 1967). Naderhand heeft hij de carrière van Bob Dylan op weg geholpen door hem een podium te geven voor zijn teksten in zijn tijdschrift 'Broadside', dat hij speciaal had opgericht om protestnummers te publiceren.

In 1961 schreef Seeger de eerste protestsong tegen de oorlog die commercieel succesvol werd, het prachtige "Where Have All the Flowers Gone?". Op Youtube is een wonderschone versie te horen van dit nummer met de breekbare stem van een oude Pete Seeger met zijn schoonzoon Tao Rodriquez. Doe een koptelefoon op en luister in stilte naar een nummer dat - helaas - nog steeds actueel is.

Morgen: 'Waist Deep in the Big Muddy, deel 2 - Protest of song?' ("[...] the important thing is not 'is it good music?' but, 'what is the music good for?")

---

(*) Gebruikte info en literatuur:

1. Anti-War Art - 'Massacre in Haditha'
   16 oktober, 2007, The story behind the painting, door Tanya Tier
   
2. G.I.'s Tell of a U.S. Massacre in Korean War
   The New York Times, 6 september 1999, door Sang Hun Choe, Charles J. Hanley and Martha Mendoza, Associated Press
   
3. Anti-war tunes are getting a hearing
   USA Today, 29 juni 2006, door Edna Gundersen
   
4. FindArticles - Rock knocks Iraq
   USA TODAY, juni, 2006, door Edna Gundersen
   
5. About.com - Top 10 Classic Anti-War Protest Songs
   
6. Vietnam Era Anti War Music
   door J.W. Anderson, Vietnam veteraan
   
7. FindArticles - TAKING MUSIC TO THE TROOPS
   Gazette, The (Colorado Springs), Jan 14, 2008, by ANDREA BROWN
   
8. Wikipedia: Opposition to the Vietnam War
   
9. Antiwar.com
   
10. Ze willen het niet écht zien
    cinema.nl, Waarom Irak-films floppen in de Verenigde Staten, 3 april 2008, door Floortje Smit
    
11. Protest Music of the 60's

Lees verder/Read more »