Als ik toch eens rijk was

Veel mensen denken deze dagen "als ik toch eens rijk was...". Toegegeven, je kunt gauw wegdromen bij de gedachte morgen wakker te worden met een nieuw fortuin van 25 miljoen Euro. En als er dan ook nog eens twee kansen zijn om die rijkdom te bereiken, tsja...

De Joodse melboer Tevje (in het Jiddisch: Tewje der Milchiger), uit de musical Anatevka, droomt ook over rijkdom. De eerste Nederlandse vertolker van Tevje in deze musical was zanger en acteur Lex Goudsmit. De Nederlandse première vond plaats op 21 december 1966, in het Theater Carré in Amsterdam
Goudsmit werd unaniem geroemd om de manier waarop hij Tevje gestalte gaf. Volkskrant recensent Paul Beugels schreef: "[...] en de melkman Tevje zoals Goudsmit hem is, was goddelijk, letterlijk en figuurlijk. Goudsmit is dé grote vondst. Ik zou geen andere acteur kunnen aanwijzen die het kan zoals hij. Hij was zacht gezegd fenomenaal. Zoals hij de hele avond over het toneel banjert, het leven uitzingt en bezingt, in zijn vreugde en verdriet, het Goede Boek citeert als hem dat van pas komt, onderonsjes heeft met God, die hem best begrijpt, zijn vrouw en vijf kinderen liefheeft en heel Anatevka om zijn vinger wind - het is werkelijk uniek en groots".
Goudsmit was 86 toen hij in 1996 overleed.

Als ik toch 'ns rijk was
Dabbe-diebe-diebediebe-dom
Alle dagen biediebiedie-bom
Als ik toch eens rijk zou zijn
Niet zo hard te werken
Dabbe-diebe-diebediebe-dom
Wat ik maar een pietsiepietsie rijk
Deideldiedeldeideldeideldom
(refr.)

Ik bouwde prompt een huis met zeventig kamers
Vloeren bedekt met dik tapijt
Een glazen koepel, dat voor een zee van licht
Drie mooie trappen, waarvan een naar 't dak
De tweede naar beneden leidt
De derde dient alleen maar voor 't gezicht

voor de gehele tekst, zie musicfrom.nl

Vraag: Wie kan mij vertellen wie deze tekst vertaald heeft uit het origineel?

Het verhaal van Anatevka gaat - in het kort - over de melkboer Tevje die met zijn vrouw en zijn vijf dochters in het Russische dorp Anatevka woont. Tevje houdt stevig vast aan de eeuwenoude tradities van zijn geloof. Zijn dochters hebben echter wat minder op met die tradities en maken keuzes die voor hem maar moeilijk te accepteren zijn. Als de politieke situatie in Rusland verandert moet Tevje keuzes maken die zeer ingrijpend zijn voor hem en zijn gezin. Uiteindelijk moet hij zelfs zijn geliefde dorp verlaten.
In het buitenland is deze musical overigens bekend onder de naam "Fiddler on the Roof". Het verhaal is gebaseerd op het boek "Tevye and his Daughters" uit 1894 van de grote Russisch-joodse schrijver en verhalenverteller Sholom Aleichem (1859-1916).

De video hapert helaas wat en geluid en beeld lopen niet geheel synchroon, maar deze uitvoering is te mooi om hem jullie te onthouden. Geniet van deze wonderschone acteur met zijn prachtige bariton-stem.

Lex Goudsmit met "Als ik toch eens rijk was" uit Anatevka tijdens de show "Theater Carré 100 jaar" in 1987. Briljant hoe Goudsmit zich in zijn rol hier verkneukelt bij de gedachte eens rijk te zijn!!

Mazzeltov!!

Quizvraag: Wat is de link tussen Anatevka en Bob Dylan?
Antwoord: Sholom Aleichem was gedurende drie jaar de leraar van de rijke koopmansdochter Olga Loev. Op 12 mei 1883 trouwde hij met haar. Ze kregen samen zes kinderen. Een van hen was de schilder Norman Raeben. Raeben emigreerde in 1915 op veertienjarige leeftijd naar Amerika. In 1973, toen Dylan en zijn vrouw Sara op Malibu woonden, hoorde hij het eerst over Raeben, die op dat moment al veertig jaar op een zeer eigenzinnige wijze kunstles gaf in New York.
Dylan heeft meerder keren verklaard dat Raeben grote invloed had op zijn plaat "Blood On The Tracks" uit 1975. Lees op de blog "Peerke's plaatjes" meer over de relatie tussen Dylan en Raeben, en over Raeben's invloed op Dylan's leven, zijn huwelijk en zijn album "Blood On The Tracks".